ماده 169 قانون مالیات های مستقیم
صورت معاملات فصلی چیست ؟
آیا عدم ارسال گزارشات فصلی جریمه دارد؟
قوانین تشویقی
قانون شامل چه کسانی میشود؟
استثناها در ارسال فهرست معاملات فصلی؟
مهلت ارسال گزارشات فصلی؟
نحوه ثبت نام و درخواست کارت اقتصادی؟
نحوه ارسال گزارشات فصلی؟
ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم به‌منظور شفاف‌سازی اطلاعات اقتصادی و توسعه عدالت مالیاتی، در تاریخ 1380/11/27 در دولت تصویب شد. سال ۱۳۹۰ ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم، توسط سازمان امور مالیاتی کشور تدوین و از تاریخ 1391/1/1 اجرایی شد. طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات، مؤدیان حقیقی و حقوقی باید در انتهای هر فصل فهرست معاملات خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند.
در سال 94 ماده169 در اصلاح قانون مالیات با متن زیر جایگزین شد: «ماده 169 مکرر: به سازمان امور مالیاتی کشور اجازه داده میشود برای اشخاص حقیقی و حقوقی کارت اقتصادی شامل شماره اقتصادی صادر کند. اشخاص حقیقی و حقوقی که حسب اعلام سازمان امور مالیاتی کشور موظف به اخذ کارت اقتصادی می‌شوند، مکلف¬اند بر اساس دستورالعملی که توسط سازمان مزبور تهیه و اعلام میشود، برای انجام دادن معاملات خود صورتحساب صادر و شماره اقتصادی مربوط را در صورتحساب‌ها و فرم‌ها و اوراق مربوط درج نموده و فهرست معاملات خود را به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم کنند.
صورت معاملات فصلی چیست ؟
گزارش فصلی خرید و فروش با عنوان‌های دیگری مانند معاملات فصلی خرید و فروش، گزارشات فصلی موضوع ماده ۱۶۹، صورت معاملات فصلی، گزارشات فصلی و… ذکر میشود. با موظف کردن افراد حقیقی و حقوقی از جانب سازمان امور مالیاتی برای ارائه و تنظیم گزارش خرید و فروش فصلی، تمام مودیان وظایف و تکالیف خود را به درستی انجام می‌دهند
همان طور که در ماده 169 مکرر قانون مالیات های مستقیم کشور اشاره شده است، گزارش فصلی به معنای ارائه اسناد تمامی قراردادها، معاملات خرید و فروش، بیمه، اجاره، حمل و نقل، صادرات و واردات و… که در یک فصل صورت گرفته باشد. وهر سازمان مکلف است فهرست معاملات خود را به صورت الکترونیکی از طریق سامانه ارسال صورت معاملات فصلی TTMS به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نماید.
آیا عدم ارسال گزارشات فصلی جریمه دارد؟
صادر نکردن صورتحساب یا درج نکردن شماره اقتصادی خود و طرف معامله یا استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران یا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود، حسب‌مورد مشمول جریمه‌ای معادل 2درصد مبلغ معامله میشود. همچنین عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش‌هایی که تعیین میشود، مشمول جریمه‌ای معادل 1درصد معاملاتی میشود که در فهرست به آن‌ها ارائه نشده است.
استفاده‌کنندگان از شماره اقتصادی دیگران نسبت به مالیات بر درآمد و همچنین جرائم موضوع این ماده با اشخاصی که شماره اقتصادی آنان مورد استفاده قرار گرفته است، مسئولیت تضامنی خواهند داشت.
در مواردی که خریدار از ارائه شماره اقتصادی خودداری کند، خریدار با توجه به مسئولیت تضامنی مشمول جریمه‌ای معادل 10درصد مبلغ معامله خواهد بود.
ارائه نکردن صورتحساب‌های مربوط به خریدهای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع بندهای الف و ب ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم در سال عملکرد و سال بعد از آن که مورد درخواست مأموران مالیاتی قرار گیرد، مشمول جریمه‌ای معادل 10درصد مبلغ صورتحساب‌های ارائه نشده خواهد بود.
در صـورت تـعدد جـرایم بـرای یـک معـامـله حداکثر جریمه قابل مطالبه 10درصد مبلغ معامله خواهد بود و جرائم موضوع هر یک از تخلفات مذکور در بند فوق قابل جمع نخواهد بود.
هرگونه جعل، تقلب، معاملات غیرواقعی، سوء‌استفاده و تبانی اشخاص موضوع این دستورالعمل در ارتباط با صدور صورتحساب و شماره اقتصادی خلاف مقررات بوده و ضمن مسئولیت تضامن، مطابق با قانون مبارزه با پولشویی، قانون ارتقاء سلامت نظام اداری مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر قوانین و مقررات مربوط اقدام خواهد گردید».
قوانین تشویقی؟
هزینه‌های انجام شده بابت خرید، نصب و راه‌اندازی تجهیزات سامانه فروش یا صندوق فروشگاهی اعم از نرم‌افزار حسابداری و سخت‌افزارهای لازم، از مالیات قطعی‌شده شما در اولین سال استفاده یا سال‌های بعد آن کسر میشود.
برای صاحبان کسب‌و‌کارهایی که سامانه صندوق فروشگاهی تهیه و آن را در سایت سازمان امور مالیاتی ثبت می‌کنند، امتیازاتی از طرف سازمان مالیات در نظر گرفته شده است.
معادل 10درصد از مالیات ابرازی عملکرد مؤدیانی که توسط سازمان امور مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش و تجهیزات مشابه شده‌اند، مشروط به رعایت آیین‌نامه اجرائی مربوط، برای مدت دو سال اول بخشوده میشود. عدم اجرای حکم این تبصره موجب تعلق جریمه‌ای به‌میزان 2درصد فروش است.
قانون شامل چه کسانی میشود؟
تمامی اشخاص حقیقی که معاملات و هر نوع فـعالیت اقـتصادی انجام می‌دهند و همه اشخاص حقوقی که در دامـنه شــمول قـانون مـالیات‌هــای مسـتقیـم و قانون مالیات بر ارزش افزوده قرار می‌گیرند.
استثناها در ارسال فهرست معاملات فصلی
در مورد مواردی که در زیر می آید،الزامی به صدور صورت حساب نخواهد بود:
صاحبان مشاغل گروه سوم مالیاتی با پیش شرط عدم شمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده (VAT)، تا سقف ۵ درصد ارزش معاملات کوچک، الزامی به صدور صورت حساب فصلی نخواهند داشت.
اگر صاحبان مشاغل گروه سوم مالیاتی (موضوع آیین نامه ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم) مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده نباشند، تا سقف ۵ درصد حد نصاب معاملات کوچک (موضوع تبصره ۳ قانون برگزاری مناقصات)، الزامی به صدور صورت حساب ندارند.
اگر ارزش معاملات، کمتر از حد نصاب ۵ درصد معاملات کوچک در سال مربوطه باشد، نیازی به ارائه کد اقتصادی خریدار و فروشنده نیست و معاملات فصلی، با این شرایط، به صورت تجمیعی در سامانه گزارشات فصلی سازمان امور مالیاتی کشور، ثبت خواهد شد.
اگر خریدار، از فروشنده کالا یا خدمات، درخواست صدور صورتحساب کند، بایستی صورتحساب داده شود اما الزامی بر رعایت ساختار صورت حساب رسمی موضوع ماده ۱۶۹ مکرر از سوی فروشنده نیست.
مهلت ارسال گزارشات فصلی
تمامی اشخاص حقوقی و حقیقی موضوع بندهای الف و ب ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم مکلف‌اند از تاریخ 1/1/1391 فهرست معاملات خود را به صورت فصلی (بر اساس سال شمسی)، تا یک ماه پس از پایان هر فصل به صورت الکترونیکی از طریق پورتال سازمان یا در محیط رایانه‌ای، به اداره امور مالیاتی ذیربط ارائه کنند.
نحوه ثبت نام و درخواست کارت اقتصادی
اشخاص حقیقی و حقوقی باید به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌کند، به سامانه www.tax.gov.ir مراجعه و شماره اقتصادی دریافت کنند و سپس در این سامانه ثبت نام کنند.
نحوه ارسال گزارشات فصلی
متن کامل ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم می گوید که کلیه مکلفین به دریافت کارت اقتصادی یا کد اقتصادی یا شماره شناسه ملی، بایستی بر اساس دستورالعمل مربوطه، برای انجام دادن معاملات خود، صورت حساب صادره و شماره اقتصادی مربوط را در صورتحساب و فرم ها و اوراق مربوطه درج کرده و فهرست معاملات خود را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند.
پس از تهیه و تنظیم گزارش 2 روش رایج آنلاین و آفلاین برای ارسال در سامانه TTMS وجود دارد.که در ادامه به آن می پردازیم.
۱- روش برخط (online): روش برخط مناسب برای آن دسته از مودیانی می باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام کرده اند، و حداقل مرحله پیش ثبت نام و اعتبار سنجی مربوطه را پشت سر گذاشته و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکات پستی مخصوص مربوطه دریافت نموده اند. برای این دسته با ورود به سامانه، امکان ثبت هر یک از فرم های زیر برحسب نوع اطلاعات فراهم می باشد.
ثبت گزارش خرید
ثبت گزارش فروش
ثبت گزارش اطلاعات پیمانکار در پیمان های بلند مدت
ثبت گزارش اطلاعات کارفرما در پیمان های بلند مدت
ثبت گزارش امتناع برای پیش از سال۱۳۹۵
ثبت گزارش عرضه به مصرف کننده نهایی برای سال ۱۳۹۵
ثبت گزارش واردات
ثبت گزارش صادرات
ثبت گزارش حق العملکاری و مدیریت پیمان
ثبت گزارش اجاره
ثبت گزارش پیش فروش
پس از تکمیل اطلاعات هر فرم با استفاده از ثبت نهایی، اطلاعات در سیستم ثبت میشود به خاطر داشته باشید بعد از فشردن کلید ثبت نهایی شما تنها یک بار مجوز ویرایش به ازای هر رکورد اطلاعاتی را دارید.
۲- روش غیر برخط(offline) : در روش بر خط مودیانی که از سیستم های رایانه ای خرید و فروش استفاده می نمایند، باید در سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی قالب مورد نظر این سازمان را با هماهنگی متخصصین مربوطه به ویژه تولید کنندگان نرم افزار های حسابداری به طور مستقیم از سیستم کامپیوتری خود دریافت و در قالب مذکور وارد (Import) نمایند، و با استفاده از نرم افزار کنترلی و ارسال اطلاعات با اتصال به شبکه اینترنت مبادرت به ارسال اطلاعات به طور یکجا نموده و رسید دریافت نمایند.